افزایش سن با تحلیل رفتن بافت های پوستی صورت و ایجاد چین و چروک سطحی یا عمیق همراه است. عده ای صرفاً برای جوانسازی صورت و رفع چین و چروک های موجود بر روی پوست، به تزریق ژل روی می آورند.
اما عده ای، برای حجیم سازی نواحی از صورت مانند لبها، گونه ها، ایجاد زاویه فک و برجسته سازی چونه نیز از ژل ها استفاده می کنند. بنابراین انگیزه تزریق ژل برای هر فرد متفاوت است. لازم به ذکر است که کلمه ی ژل، به جای عبارت فیلر (یا پرکننده) در ایران استفاده می شود و الزاماً تمامی این مواد خاصیت ژلاتین گونه ندارند، اما به صورت معمول ما نیز به این پر کننده ها و حجم دهنده ها ژل می گوییم.
ژل ها به دلیل حجم دادن و جوانسازی صورت، از مدتها پیش مورد استقبال قرار گرفته اند. حال پرسش این است که به چه دلیلی استفاده از ژل، طرفداران زیادی پیدا کرده است. ژل ها به دلیل ارزان بودن و داشتن عوارض کمتر، نسبت به روش های تهاجمی از طرفداران بیشتری برخوردار هستند. رسیدن به نتیجه سریع و مطلوب، بدون مراقبت و نقاهت، جزو نتایج مطلوب تزریق ژل است. موقتی بودن ژل نیز، برای برخی از افراد جزو مزایای ژل محسوب می شود. به این صورت که اگر از نتیجه جراحی رضایت کامل نداشته باشند بعد از شش ماه الی یک سال به حالت اولیه باز می گردد.
انواع ژل ها از لحاظ دوام
ژل ها به سه دسته ی موقت، نیمه موقت و دائم تقسیم بندی می شوند.
ژلهای موقت از جنس کلاژنی هستند. مانند هیالورونیک اسیدها که به طور ذاتی در بدن افراد وجود دارند و بعد از مدتی جذب می شوند.
ژلهای نیمه موقت که ساختار کلسیم هیدروکسی آپاتید دارند و به مدت طولانی تری جذب می شوند و امکان ایجاد گلوله های ریز، بعد از گذشت زمان در این ژل ها وجود دارد.
ژلهای دائمی که امروزه کاربرد زیادی ندارند و به مرور زمان باعث ایجاد تورم های زیادی در صورت می شوند. این دسته از ژلها غیرقابل جدب اند و به دلیل مشکلات زیادی که ایجاد کرده اند از جمله عفونت، عوارضی حاوی تورم و تغییر رنگ دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند. که از جمله ژل های دائم می توان به ژل پاژ اشاره کرد که ساختار پلاستیکی دارد.
ژل های موقت:
ژل های هیالورونیک اسید جزو ژل های موقت هستند. هیالورونیک اسید به طور طبیعی در بدن انسانها وجود دارد و استفاده از آن نه تنها برای بدن مضر نیست بلکه با جذب کردن آب به سطح زیرین پوست، سبب جوانسازی و شادابی پوست می گردد. همچنین اسید هیالورونیک عملکردی مشابه با اسفنج دارد که وظیفه ی آبرسانی به بافت های زیرین را برعهده می گیرد.
با افزایش سن مقدار هیالورونیک اسید موجود در بدن انسان کاهش پیدا می کند آبرسانی به بافت های زیرین کمتر انجام می شود و به همین دلیل سبب ایجاد چین و چروک ها و شُلی پوست می شود. بنابراین تزریق اسید هیالورونیک موجب آبرسانی بیشتر شده و جوانسازی را به همراه دارد.
ژل های اسید هیالورونیک
بنابر ساختار مولکولی انواع گوناگونی دارند. کاربرد آنها در نواحی مختلف صورت متفاوت است. ژل های ریز مولکولی برای تزریق در نقاطی با عمق کمتر کاربرد دارند. مانند زیر چشم ها. این ژل ها برای تزریق با عمق بیشتر کارکرد مناسبی ندارند. ژل های درشت مولکولی برای نقاط با عمق زیاد مانند خط خنده و یا زاویه فک، چانه و گونه کاربرد بهتری دارند. همچنین باید اشاره کرد که نحوه تزریق نیز در ژل های اسید هیالورونیک با توجه به ساختار مولکولی متفاوت است.
برخی از ژل ها دقیقا زیر پوست و به صورت سطحی تزریق می شوند، اما برخی از ژل ها در عمق بیشتر و روی استخوان و به صورت عمیق تزریق می شوند. باید توجه داشت که به هیچ عنوان ژل ها با ساختار مولکولی درشت نباید به قسمت های سطحی (مثلا زیر چشم ها) تزریق شود. زیرا به صورت برجستگی های سفیدی نمایان خواهد شد.
ژل های دائمی:
ژل های پاژ دسته ای از ژل های دائمی هستند که واکنش های متفاوتی دارند. برخی از این ژل ها، کمتر نسبت به بافت می چسبند و راحت تر می شود آنها را تخلیه کرد و تورم های کمتری در بافت ایجاد می کنند. این ژل ها موجب بروز کیست در بافت صورت می شوند و این کیست ها حاوی امکان خطرناک جا به جایی و پخش شدن در اثر فشار یا ضربه هستند. ژل های حجم دهنده ای نیز مانند ژل های آکوا آمید هستند که در دسته ژل های پاژ قرار دارند، موجب بروز تورم زیادی می شوند و گاهی رگ های خونی را گشادتر می کنند.
همچنین دارای چسبندگی شدیدتری به بافت صورت هستند و تخلیه این دسته از ژل ها به دلیل میزان چسبندگی بالا، تخلیه این دسته از ژل ها دشوارتر است البته لازم به ذکر است که این ژلها قابلیت جابجایی در بافت صورت ندارند.
گاهی ژلهای هیالورونیک اسید نامرغوب که جزو دسته نیمه موقت ها محسوب می شوند
در دسته ی ژلهای پاژ قرار می گیرند که به طور معمول این ژل ها عوارضی مشابه با ژل پاژ در پی دارند و موجب ایجاد تورم می شوند. البته که این ژل ها نیاز به تخلیه ندارند اما برای کاهش عوارض و التهاب به تزریق چندین مرحله کورتون نیاز خواهند داشت.
ژلهای پلیمری نیز از دسته ژل هایی با ساختار پلاستیکی هستند که عوارضی مانند تورم شدید در پی دارند که اصولاً برای مهار کردن عوارض این نوع از ژل ها نیاز به تزریق کورتون هست و بعد از کاهش عوارض آن در صورت لزوم تخلیه انجام می شود. اما باید توجه داشت که ژل های پاژ به طور کامل تخلیه نمی شوند زیرا چسبندگی به بافت همیشه وجود دارد و اگر در پی تخلیه کامل باشید، باید بافت صورت نیز تخلیه شود که این راه حل به هیچ عنوان عاقلانه نیست و عواقب جبران ناپذیر بیشتری را در پی خواهد داشت.
در صورتی که افراد از ژل هیالورونیک اسید مرغوب استفاده کرده باشند اما از نتیجه آن رضایت نداشته باشند و در پی از بین بردن آن باشند، تزریق آمپول هیالاز راه حل مناسبی برای آنها خواهد بود.