نشانه های پیری پوست صورت
از اولین نشانه های افزایش سن بروز خطوط پوستی است که از حوالی 25 سالگی آغاز می شود و به تدریج این خطوط عمیق تر شده و تبدیل به چروک های دائمی می شود. این خطوط ابتدا در حرکات عضلات صورت پدیدار می شوند (چروک داینامیک) ولی به تدریج درحالت استراحت هم وجود دارند (چروک استاتیک)
شایع ترین محل های چین و چروک شامل خطوط افقی پیشانی، خط اخم، خطوط شعاعی دور چشم و خطوط پنجه کلاغی، خط خنده، خطوط شعاعی دور لب (بارکد لاین) هستند. به همین علت است که اقداماتی مانند تزریق ژل خط خنده و تزریق فیلر خط اخم امروزه از محبوبیت بالایی برخوردارند و تا این حد شایع شده اند.
یکی دیگر از شرایطی که ممکن است صورت را پیر نشان دهد کاهش حجم صورت است که به خاطر تحلیل بافت چربی ایجاد می شود. اغلب این مورد در حوالی دهه 5 زندگی رخ می دهد ولی در مراجعه کنندگان پروسه زیبایی می توان از راهکارهایی استفاده کرد تا این پروسه به تعویق بیفتد. اغلب کاهش حجم صورت در نواحی زیر چشم، گونه، نیمه تحتانی صورت و اطراف لب و بینی رخ می دهد.
موثرترین روش های جوانسازی پوست صورت
ما در کلینیک زیبایی میها برای جوانسازی، رفع چین و چروک و افتادگی های پوست صورت از روش های مختلفی بهره می گیریم که می توانند تاثیرات طولانی مدت و مشخصی را بر روی پوست شما داشته باشند. در ادامه توضیحات کاملی درباره هر یک از روش ها ارائه شده اند که به شما در شناخت هر چه بهتر هر یک از این روش ها و بهره گیری از مناسب ترین آن ها کمک شایانی می نماید.
استفاده از کرم های موضعی
اولین مرحله جوانسازی پوست صورت به شکل موضعی، کرم های ضد چروک هستند که بر اساس مواد تشکیل دهنده انواع متفاوتی دارد که باعث جوانسازی پوست و صورت و از بین رفتن چروک می شوند. سردسته کرم های ضد چروک، کرم های اسید میوه است. ترکیبات اسید میوه سلول های زیر پوست را تحریک می کنند تا کلاژن سازی و ساخت الاستین زیاد شود. اسیدهای میوه از میوه های طبیعی گرفته می شوند و نوع دیگر این نوع کرم ها ترکیبات ترتینوئین هستند. ترتینوئین شکل تغییر یافته ویتامین A است. ترتینوئین درمان اصلی جوش های زیر پوستی است اما می تواند در بهبود چروک ها نیز بسیار موثر باشد، چون در دراز مدت روی سنتز کلاژن تاثیر می گذارد. در واقع تاثیر ترتینوئین روی کلاژن سازی ۹ ماه بعد از مصرفش اتفاق می افتد.
دسته دیگر از کرم های ضد‌چروک، کرم های حاوی اسید هیالورونیک است که برای جوانسازی دور چشم و پوست صورت هستند. هیالورونیک اسید ماده‌ای است که زیر پوست قرار دارد و کم شدن آن باعث به وجود آمدن چروک می شود و این نوع کرم‌ها ساخت این ماده را تحریک می کنند تا کلاژن سازی بیشتر شود. بنابراین تمام کرم‌های ضد چروک به دنبال تحریک کلاژن سازی پوست هستند تا تولید آن در پوست را افزایش دهند. نقش درمان این کرم ها از نقش پیشگیری کننده آن ها کمتر است و بیشتر این کرم ها از به وجود آمدن چروک ها پیشگیری می کنند. برای چروک های وسیع و عمیقی که اتفاق افتاده است باید از روش های دیگر استفاده کرد، ولی برای جلوگیری از عمیق تر شدن چروک ها استفاده از این کرم ها می تواند مفید باشد.
هایفوتراپی
ساز و کار مورد استفاده در روش هایفوتراپی، بر اساس اولتراسوند ساده یا همان امواج صوتی است. با این تکنولوژی، پزشک انرژی امواج صوتی را در عمق دلخواهی در لایه های زیرین پوست متمرکز می کند، بدون این که آسیبی به سطح پوست برساند. استفاده از اولتراسوند پیش از این نیز در علم پزشکی سابقه داشته (به عنوان مثال دستگاه سونوگرافی) و از این جهت، از بی خطر بودن این ساز و کار اطمینان حاصل شده است. این روش در یک جلسه و بدون تحمل درد و زمان و هزینه زیاد، از بهترین شیوه های حال حاضر در دنیا برای لیفت صورت است.
اثر هایفوتراپی ۳ ماه پس از آغاز درمان مشاهده می شود و در از بین بردن پلک های افتاده و آویزان، از بین بردن چین و چروک های صورت، چروک های ریز و چین خوردگی های باریک اطراف چشم موثر است. این روش شلی پوست گردن و گونه ها را تا حدودی برطرف می کند و به رفع غبغب، محکم شدن پوست صورت و کاهش عمق خط خنده و رفع افتادگی گوشه های لب کمک می کند. مزیت هایفوتراپی نسبت به سایر روش ها در این است که بدون این که هیچ گونه جراحی انجام بگیرد، لیفت صورت در یک یا چند جلسه انجام می شود. در صورتی که تعداد شات بر اساس افتادگی صورت به اندازه لازم باشد، تاثیرگذاری هایفوتراپی تا ۱ سال ماندگارخواهد بود.
سلول درمانی با سلول های بنیادی
سلول های فیبروبلاست نقش مهمی در حفظ داربست بافت پیوندی دارند و عملکرد اصلی آن ها تولید پروتئین کلاژن می باشد. جدیدترین تکنیک در جوانسازی پوست و صورت استفاده از سلول های بنیادی پوست خود فرد به عنوان یک ماده پرکننده زنده است که توانایی تکثیر و نیز تولید کلاژن را دارد که ماده اصلی قوام ظاهر جوان پوست می باشد.
در این روش ابتدا سلول های فیبروبلاست از قطعه کوچکی از پوست بیمار استخراج شده و در محیط کشت اختصاصی تکثیر می شود. سپس سلول های تکثیر شده مجددا در محل گود شده پوست مانند چین و چروک ها یا جوشگاه های ایجاد شده پس از زخم یا محل آکنه یا جوشگاه های ناشی از آسیب تزریق می گردد. فیبروبلاست در محل تزریق شروع به تولید کلاژن کرده و محل فرو رفتگی یا نقص پوستی را پر می کند که این موضوع با میکروسکوپ الکترونی مورد تایید قرار گرفته است.
امروزه در کلینیک دکتر نیلفروش زاده کاشت مو با سلول های بنیادی نیز مورد انجام قرار می گیرد و نتایج درخشانی را به همراه دارد. این موضوع ثابت می کند که بهره گیری از سلول های بنیادی هم برای جوانسازی پوست صورت و هم برای افزایش تراکم موهای سر مفید واقع می شود.
از این تکنیک در حال حاضر در کشورهای معدودی استفاده می شود و ایران جزو اولین کشورهایی است که این عمل را با موفقیت انجام داده است. در این روش سلول ها به طور تدریجی کلاژن سازی می کنند و لذا نتیجه در دراز مدت قابل مشاهده است. در این روش که در واقع یک روش سلولی خویش سازگار می باشد، سلول ها متعلق به خود فرد است و لذا سیستم ایمنی فرد تحریک نمی شود و اثر دراز مدت آن از نکاتی است که ارجحیت این روش را نسبت به سایر روش های تزریق مواد پرکننده مثل تزریق اسید هیالورونیک نشان می دهند، زیرا پایداری اثر در پرکننده هایی مثل اسید هیالورونیک موقتی و در حد چند ماه بوده و همواره خطر تحریک سیستم ایمنی وجود دارد.
RenuDermCell محصول سلولی اتولوگ است که جهت بهبود خطوط چین و چروک خط خنده، دور چشم، خط اخم و خط پیشانی و همچنین اسکار آکنه برخی نواحی با درجه خفیف تا شدید در بزرگسالان به کار می رود. با راه اندازی خط تولید این محصول، کشور ایران در رده ۱۳ کشور برتر دنیا در زمینه سلول های بنیادی پوست و محصولات پوستی قرار گرفت.
به دنبال تحقیقاتی که از سال ٢٠٠۵ و ٢٠٠۶ مرکز تحقیقات پوست و سلول بنیادی و پژوهشگران رویان در تولید فیبروبلاست، کراتینوسیت و ملانوسیت و تمام رده های پوستی آغاز کردند. این سلول ها در درمان اسکارهای آکنه، اسکارهای اتروفیک، اسکارهای لیشمانیوزیز، زخم های مزمن، زخم های دیابتی و سوختگی های محدود مورد استفاده گسترده قرار گرفت که با نتایج مطلوبی همراه بوده است.
مقالات منتشر شده از سال های ٢٠٠٨ – ٢٠١۵ توسط تیم پژوهشگران مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مرکز تحقیقات پوست و سالک و پژوهشکده رویان زیر نظر اینجانب زمینه ای را فراهم کرد تا منجر به تولید فراورده های سلولی گردد. در حال حاضر مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی جزو معدود مراکزی است که سلول درمانی را در حوزه پوست به صورت فعال انجام می دهد و دارای دو کلین روم بالینی و تحقیقاتی و درمالب بسیار مجهز و دستگاه های بسیار پیشرفته می باشد. همچنین خط تولید این محصول توسط سازمان غذا و دارو تأیید شده و مجوز GMP را دریافت کرده است.
در سلول درمانی، سلول های فیبروبلاست از خود بیمار گرفته شده، تکثیر می شود و سپس به مناطق چین و چروک پیوند می شوند. با این روش (سلول درمانی) می توان با استفاده از سلول های فیبروبلاست خود فرد، بهبودهای مناسبی را در ترمیم پوستی مشاهده نمود و از آنجایی که از سلول های خود شخص استفاده می شود، عارضه دفع سلول وجود ندارد. فیبروبلاست های تزریق شده موجب افزایش پروتئین های ماتریکس خارج سلولی و افزایش سنتز کلاژن شده و از این طریق بازسازی پوست را تحریک می کنند.
بنابراین شروع اثر محصول رنیودرم سل سریع نبوده و روند اثرگذاری آن تدریجی است. طول مدت اثربخشی این محصول با توجه به مطالعات صورت گرفته ۳-۴ سال است. این محصول با کمی اصلاح مشابه LAVIV (azficel-T) محصول شرکت آمریکایی فیبروسل است. از محصول رنیودرم سل به‌ویژه برای بهبود چین و چروک‌های متوسط تا شدید دور لب بزرگسالان استفاده می شود.
درماپن و آر اف فرکشنال
درماپن و آراف فرکشنال هر دو روش های هستند که برای جوانسازی پوست و صورت به کار می رود و هر دو در این نکته مشترک هستند که سوزن های متعدد وارد پوست می شود. درماپن از وارد شدن متعدد سوزن ها به پوست به عنوان مکانیسم استفاده می کند و باعث ایجاد زخم های بسیار کوچک در پوست می شود. وقتی پوست به ترمیم این نقاط میپردازد، کلاژن تولید شده و ناخوداگاه پوست جوان تر می شود. در مورد آر اف فرکشنال وقتی سوزن ها وارد پوست می شوند، بین سوزن ها انرژی رادیویی مبادله می شود که باعث گرم شدن پوست و کلاژن سازی می شود. در واقع درماپن صرفاً از وارد شدن سوزن های متعدد و مکرر برای جوان سازی استفاده می کند ولی آر اف فرکشنال با اینکه سوزن ها را وارد پوست می کند اما مکانیسم اصلی جوان سازی آن ارتباط رادیویی بین سوزن ها و ایجاد گرما است.
عمق نفوذ سوزن ها در این دو دستگاه متفاوت است. در درماپن حداکثر عمق نفوذ دو میلیمتر است ولی در اکثر دستگاه های آر اف فرکشنال عمق نفوذ تا سه و نیم میلی متر می باشد. از نظر اثر همین دو دستگاه با هم متفاوت هستند. آر اف فرکشنال اغلب باعث سفت شدن پوست و لیفت پوست می شود اما درماپن باعث جوانسازی سطحی پوست و شفاف شدن پوست می شود. مصرف خوراکی ترکیباتی از جمله پلی ساکاریدهای غضروفی که در بعضی از قرص ها امروزه در بازار یافت می شود نیز در مطالعات در جوانسازی پوست اثر بخشی داشته اند.
لیزر درمانی
از جمله روش های کم تهاجمی جوانسازی پوست شامل لیزرهای لایه بردار، مزولیفت، اندولیفت، رادیوفرکوئنسی، درماپن یا میکرونیدلینگ و امواج اولتراسوند است. در تمام این روش‌ها گرما ساختارهای قدیمی کلاژن را تخریب می کند و کلاژن سازی جدید را در بافت‌های زیرین پوست تحریک خواهد کرد. البته محدودیت هایی هم وجود دارد؛ مثلا لیزرها تا حدی عمق نفوذ دارند یا رادیوفرکوئنسی نیاز به درجه گرمایی خاصی دارد و ممکن است عوارضی داشته باشد که البته میزان این عوارض در روش های جدیدتر به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است.
لیزرها از جمله لیزرهای CO2 فراکشنال، لیزر LED است که نوعی لیزر Diod می باشد، IPL که نوعی نور متمرکز است و با تکنیک گرم کردن منجر به جوانسازی پوست صورت می شوند. مزولیفت یک روش مزوتراپی است که به کاهش چروک ها و بهبود خاصیت کشسانی پوست و سفتی بافت آن کمک می کند. مزولیفت باعث کاهش افتادگی و چروک های پوست صورت و گردن می شود. این روش به تنهایی یا در همراهی با میکرونیدلینگ در جوانسازی پوست کاربرد دارد.
جوانسازی صورت با تزریق چربی
نوعی از فیلرها در واقع از جنس «چربی» بدن خود فرد هستند که طی مراحل لیپوساکشن از نواحی چربی دار بدن گرفته و پس از خالص سازی به منظور حجم دهی و یا رفع چروک های عمیق در همان جلسه به عمق پوست تزریق می گردند که به مجموع این فرایند «لیپوترانسفراتولوگوس» یا تزریق چربی گفته می شود.
فیلرهای با ماندگاری طولانی تر یا «نیمه ماندگار» هم وجود دارند که از میکروسفرهای ماده ای به نام «پلی متیل متاکریلت» در ترکیب با کلاژن هستند و برای چروک های عمیق تر و ایجاد حجم در گونه ها و لب ها و جوانسازی پوست و صورت به کار می روند. فیلرهای دیگر ماندگار از جنس «سیلیکون» و «پارافین» هم وجود دارند که به دلیل احتمال بالای عوارض جانبی دیگر مقبول نیستند. لازم به ذکر است که فیلرهایی از جنس کلاژن (شامل نوع گاوی و بیولوژیک) نیز وجود دارند که بدلیل ایجاد واکنش های آلرژیک زیاد مورد استفاده نمی باشند.
تزریق بوتاکس برای جوانسازی پوست صورت
تزریق بوتاکس نیز به عنوان یک درمان شناخته شده ضد چروک و پیری به کار گرفته می شود. این ماده نوعی سم است که از فعالیت فیبرهای عصبی جلوگیری می کند. با تزریق بوتاکس، توکسین بوتولینوم به عنوان یک مهارکننده، مانع از تأثیر استیل کولین بر عضلاتی می گردد که تزریق در آن صورت گرفته و از اسپاسم و انقباض عضلانی تا مقطع زمانی معینی، جلوگیری می نماید. این تاثیر فقط به مدت ۴ تا ۶ ماه فعال بوده و به تدریج و پس از گذشت ۳ ماه، آرام آرام سطح سرمی آن کاهش یافته و حداکثر بین ۶ تا ۸ ماه غیر فعال می گردد.
برای جوانسازی پوست صورت، ترمیم کامل چین و چروک با امکانات و علم امروز امری ناممکن است ولی بر اساس تقسیم بندی شدت چین و چروک ها، راهکارهای درمانی متفاوتی وجود دارد، معمولا در چروک های خفیف و متوسط تکنیک های موضعی و سایر تکنیک های محرک کارایی خواهند داشت ولی در چروک های عمیق علاوه بر این روش ها باید از تکنیک های جراحی نیز کمک گرفت.
از همین رو است که فواصل تزریق بوتاکس، بین ۴ تا ۶ ماه تعیین شده و به بیانی دیگر در طی ۱ سال، ۳ بار تزریق بوتاکس کافی بوده و بیش از آن در‌طی 1 سال، توصیه نمی شود. در صورتی که نحوه تزریق آن و یا نوع محصول استاندارد نباشد، می تواند باعث عوارض بسیاری از جمله افتادگی پلک و ورم صورت شود.
جوانسازی پوست با تزریق ژل
ژل ها یا با عبارت کلی تر پر کننده ها موادی هستند که در زیر پوست تزریق می شوند تا فرورفتگی هایی را که ایجاد خط و خطوطی بر پوست کرده است، پر کنند و باعث جوانسازی پوست و صورت شوند. این مواد را برای پر کردن چروک های عمیق مانند خط خنده استفاده می کنند. این قبیل پر کننده ها کاربرد بیشتری در افراد مسن دارند و در افراد جوان تر برای زیبایی بیشتر و افزایش حجم لب یا گونه استفاده می شود. پر کننده ها بر حسب نوع آن ها چند ماه تا چند سال در پوست مانده و پس از آن نیاز به تزریق مکرر دارند.
انواع مختلفی از فیلرها تولید شده اند ولی بیش ترین نوع مورد استفاده در دنیا فیلرهایی از جنس «اسید هیالورونیک» هستند. هیالورونیک اسید به طور طبیعی و با غلظت بالا در بافت زمینه ای پوست و در بافت های نگه دارنده ای مثل غضروف و مایع مفصلی بدن ما وجود دارد که با افزایش سن غلظت و مقدار آن کاهش می یابد و این کاهش در پوست مسبب ایجاد شلی و چروک می باشد. بنابراین تزریق فیلرهایی از این جنس می تواند باعث ترمیم و احیاء چروک ها، پر کردن شیار‌های طبیعی مثل خطوط خنده، جوانسازی لب با تزریق ژل لب و همچنین سفتی و لیفتینگ پوست شود. اکثر فیلرهای از جنس اسید هیالورونیک بین شش ماه تا یک سال دوام دارند.
نوع دوم فیلرها که امروزه استفاده می شوند، از جنس «کلسیم هیدروکسی آپاتیت» می باشند. این ماده معدنی که مشابه ترکیب طبیعی موجود در استخوان انسان است از قوی ترین فیلرهای موجود بوده و برای پر کردن شیار‌های عمیق تر استفاده می گردد. از این فیلر برای گونه گذاری و پر کردن حاشیه های صورت هم استفاده می شود. این فیلر نیز دائمی نیست و به طور متوسط بعد از یک و نیم سال تجزیه شده و از بین می رود.
بهترین روش جوانسازی پوست صورت کدام است؟
این موضوع به خود فرد بستگی دارد که ترجیح می دهد با روش غیر تهاجمی، تغییری نسبی کند یا با جراحی پلاستیک تغییر قابل ملاحظه‌ای را شاهد باشد. جراحی و لیفت صورت به خانم ها و حتی برای جوانسازی پوست آقایان زیر ۵۰ سال توصیه نمی شود؛ زیرا بعد از ۵ تا ۱۰ سال نیاز به تکرار دارد و به هر حال احتمال ایجاد کلوئید و جوشگاه در این جراحی وجود دارد. البته میزان عوارض به تکنیک انتخابی و تبحر جراح نیز بستگی دارد. بیشتر مراجعه کنندگان ترجیح می دهند زیبای طبیعی داشته باشند و تکنیک هایی را ترجیح می دهند که آثار افزایش سن بر روی پوست را با حداقل عوارض و زمان کمرنگ تر کنند.